กองทุนหมู่บ้าน เป็นแหล่งเงินทุนหมุนเวียนในหมู่บ้านและชุมชนเมือง สำหรับการลงทุนเพื่อพัฒนาอาชีพ สร้างงาน สร้างรายได้ หรือเพิ่มรายได้ การลดรายจ่าย การบรรเทาเหตุฉุกเฉินและจำเป็นเร่งด่วน และสำหรับการนำไปสู่การสร้างกองทุนสวัสดีภาพที่ดีแก่ประชาชนในหมู่บ้านหรือชุมชน ส่งเสริมและพัฒนาหมู่บ้านและชุมชนเมืองให้มีขีดความสามารถ ในการจัดระบบและบริหารจัดการเงินทุนของตนเอง เสริมสร้างกระบวนการพึ่งพาตนเองของหมู่บ้านและชุมชนเมือง ในด้านการเรียนรู้ การสร้างและพัฒนาความคิดริเริ่ม เพื่อการแก้ไขปัญหา และเสริมสร้างศักยภาพและส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง ในหมู่บ้านและชุมชนเมือง กระตุ้นเศรษฐกิจในระดับฐานรากของประเทศ รวมทั้งเสริมสร้างภูมิคุ้มกันทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศในอนาคต เสริมสร้างศักยภาพและความเข้มแข็ง ทั้งทางเศรษฐกิจ และสังคมของประชาชนในหมู่บ้าน และยังมีการทำธุรกิจชุมชนขึ้นมาเพื่อเป็นการนำเอาภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัตถุดิบที่มีในชุมชนของเรามาผ่านกระบวนการแปรรูปและนำไปสู่การจำหน่ายผลิตภัณฑ์ได้มากยิ่งขึ้น โดยกระบวนการความร่วมมือกันของชุมชน ทำให้เกิดมีรายได้ ลดความขัดแย้งระหว่างชุมชน ประธานกองทุนยังได้บอกอีกว่า เมื่อมีรายได้เข้าชุมชนแล้วพอถึงกำหนดการชำระหนี้ของกองทุนหมู่บ้านก็ไม่เกิดความขัดแย้งและสิ่งที่สำคัญที่สุดคือทำให้คนในหมู่บ้านเกิดความสามัคคีรู้จักช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
การจัดตั้งกองทุนหมู่บ้าน เพื่อเป็นเงินทุนหมุนเวียนช่วยเหลือสมาชิกในกลุ่ม โดยอาศัยการจัดตั้งในลักษณะของสหกรณ์ออมทรัพย์แต่การจัดตั้งดังกล่าวต้องใช้เวลาในการสะสมเงินทุนของสมาชิกให้เพียงพอ เพื่อรองรับความต้องการกู้ยืมของสมาชิกในกลุ่มนั้นๆ ดังนั้นการให้เงินทุนประเดิมจำนวน 1 ล้านบาทจากภาครัฐในโครงการกองทุนหมู่บ้านฯ จึงเป็นการสร้างทางลัดให้ประชาชนในหมู่บ้านสามารถนำเงินทุนที่ได้มาบริหารให้สมาชิกได้กู้ยืม เพื่อเพิ่มศักยภาพด้านการผลิตและเป็นแหล่งเงินทุนหมุนเวียนในการประกอบอาชีพที่ทำอยู่ แต่จากความเคยชินกับรูปแบบการให้ความช่วยเหลือแบบให้เปล่าของภาครัฐในอดีต ทำให้ประชาชนที่เคยได้รับความช่วยเหลือในรูปแบบเดิมมองว่าเงินประเดิมกองทุนหมู่บ้านฯ เป็นเงินที่มีลักษณะเหมือนการช่วยเหลือเช่นที่ผ่านมา จึงไม่จำเป็นต้องชำระคืนก็ได้ ซึ่งจะเป็นอุปสรรคต่อการบรรลุเป้าหมายของกองทุนหมู่บ้านฯ ที่มุ่งหวังให้เงินจำนวน 1 ล้านบาทเป็นทุนประเดิมให้ชุมชนสร้างดอกผลเพื่อขยายเงินทุนให้กับสมาชิกอื่นๆ ที่มีความจำเป็นต้องกู้ยืมต่อไป
